Verkaufsbücher
Tijdens de Tweede Wereldoorlog verkochten de Duitsers panden van Joodse eigenaren. Het Nationaal Archief bewaart de administratie hiervan, genaamd de Verkaufsbücher. Deze administratie bevat informatie over 7107 objecten, waaronder panden, bouwkavels, bos en heidegrond, die kunnen worden herleid naar 1891 individuele (veelal Joodse) eigenaren. De Verkaufsbücher bevatten gegevens zoals naam eigenaar, straatnaam en woonplaats.
Twee stappen
De verkoop van het Joods onroerend goed verliep in twee stappen. Eerst moesten Joden hun huis registreren bij de Niederländische Grundstücksverwaltung (NGV). Vervolgens werden deze panden namens de NGV verkocht door Nederlandse organisaties ANBO en Nobiscum. De verkoop werd gemaskeerd door het pand eerst te verkopen aan een stroman en vervolgens door te verkopen aan een particulier.
Voor Zutphen en Warnsveld zijn er 96 transacties gevonden in de Verkaufsbücher, waarbij in totaal 125 panden en een weiland betrokken waren. Het totale bedrag dat met deze transacties gemoeid was, was 619.775 gulden, wat vandaag de dag gelijk staat aan ongeveer 3,95 miljoen euro. De gemiddelde overdrachtsprijs lag op 22% van de werkelijke WOZ-waarde.
Bron: https://nos.nl/artikel/2145124-meeste-notarissen-deden-mee-aan-verkoop-j...
Zutphen
Bij de oorlogskopers wordt nog veel duidelijker dat een klein aantal burgers en families uit Zutphen, Warnsveld en omliggende gemeenten de fnanciële middelen had om van de gelegenheid gebruik te maken. Zij kochten een aanzienlijk aantal panden: H.J. Stortelers/M.J. Stortelers-Hyink, J.G. en T.G. van Dorth hadden ieder 8 transacties en de familie Hiemstra maar liefst 14 transacties, voor samen meer dan 80.000 gulden.
In Zutphen en Warnsveld verzorgde één notaris, H. Capel, maar liefst 74 van de 95 transacties. Verschillende ANBO-kantoren regelden als makelaar een derde van de transacties, terwijl makelaar Claase in Nijmegen alle andere verkopen voor zijn rekening nam.
Bron: Joodse burgers in Zutphen, onteigining en rechtsherstel
Wil je meer details weten? Bekijk dan HIER de adressenlijst en HIER een kaart met alle geregistreerde panden.