Schilderswijk

Bewerkte versie van een oude Nieuwsbief van de initiatiefnemers in de Schilderswijk:

In april 2020 deden de initiatiefnemers uit de Schilderswijk via regionale krant ‘De Stentor’ een oproep om verhalen met hen te delen en vroegen ze aandacht voor hun buurtiniatief. Ze ontvangen verschillende reacties van oud-bewoners van onze buurt met verhalen en in sommige gevallen ook foto’s. Er is dan ook al contact met een aantal nabestaanden en er komt steeds meer informatie boven.

Aangezien de Stolpersteine (de messingkleurige gedenkstenen) toen zo’n 130 euro per stuk kosten, moesten ze op zoek naar financiering. In september 2020 begon een crowdfundingactie. Zowel de lokale krant 'Contact' als de regionale krant 'De Stentor' besteedden hier aandacht aan. In totaal werd een bedrag van 1560 euro bij elkaar gebracht en verder aangevuld met particuliere giften. Ook de Historische Vereniging Zutphen ondersteunde hen. De opbrengsten van het boek “Wij zijn vrij” van journalist Menno Tamminga kwamen ten goede aan hun intiatief.
Met alles bij elkaar konden ze alle 20 Stolpersteine financieren.

Het boekje “Joodse bewoners in de Schilderswijk Zutphen-Een zoektocht naar verhalen”

Naast de financiering voor de Stolpersteine waren ze druk bezig om de verhalen te achterhalen van de Joodse bewoners die voor de oorlog in deze buurt hadden gewoond. Ze kamen in contact met vele nabestaanden en oud-bewoners. Gelukkig konden ze ook veel informatie online vinden in diverse archieven. En hielpen historische verenigingen uit verschillende plaatsen hen mee om bepaalde gedetailleerde informatie te vinden.

Eind april 2021 was het dan zo ver en werden de boekjes geleverd door drukkerij Hilarius uit Brummen.
Met de buren pakten ze boekjes in en bezorgden we ze in Zutphen en omgeving. De rest ging op de post door het hele land en zelfs daarbuiten!

De Stentor schreef ook een artikel op 19 april 2021 over hun boekje.

Ze kregen de vraag van Ine Soepnel van Boekhandel Van Someren & Ten Bosch of ze het boekje daar ook zouden willen verkopen. Natuurlijk! Dat was voor hen een hele eer en rond 4/5 mei 2021 lag het boekje zelfs even in de etalage.

De Readshop in Warnsveld kwam met dezelfde vraag en ook daar kwam ons boekje in de winkel. Daarna volgde al snel Boekhandel Lovink in Lochem. Ook uitgever Willy Hermans uit Hengelo (Gld.) zette het op zijn website Boekenkraom met boeken uit de regio. En hij zorgde er ook voor dat het bij shop Melange in Hengelo kwam te liggen.

Inmiddels zijn de boekjes uitverkocht en belangstellenden kunnen alleen nog een digitale versie ontvangen. Ook is het te leen bij de bibliotheek in Zutphen.

Stolpersteine
Diezelfde dag in april werden ook de 20 Stolpersteine bezorgd met alle namen. Zie ook het artikel in Contact van 28 april 2021 over dit bijzondere moment.

Alle Stolpersteine zijn met de hand gemaakt door Duitse kunstenaar Gunter Demnig die met dit initiatief is begonnen. Inmiddels liggen er in verschillende landen Stolpersteine. Meer over dit initiatief is te lezen op de website: www.stolpersteine.eu.

Onthulling Stolpersteine op 2 juni 2021
Op 2 juni van dat jaar was het dan zover en organiseerden ze met de initiatiefnemers en nabestaanden een moment om de Stolpersteine voor de huizen te onthullen. Die dag zijn Stolpersteine gelegd voor de volgende bewoners:

Families Meijers Frans Halslaan 64 & 66
Familie Wolf Frans Halslaan 68
Familie Heilbronn Rembrandtstraat 12
Jane Krukziener-de Groot Rembrandtstraat 22
Familie Cohen Ruysdaelstraat 36

Normaal gesproken worden de Stolpersteine zoveel mogelijk gelegd door de Duitse kunstenaar Demnig zelf, maar hij kon vanwege de corona-maatregelen niet naar Nederland komen. Het Zutphense bedrijf Bierhof legde de Stolpersteine voor de woningen. Vakkundig werden er stukken uit de stoeptegels gesneden om de Stolperstein te kunnen plaatsen. Ook werden net op tijd de mooie witte rozen van Alani Gardens bezorgd om bij de onthulling neer te leggen.

Al eerder hadden we gezien dat er in Zwolle een prachtig patchwork kleed werd gebruikt bij de onthullingen met daarop de tekst: ‘Op de plek waar deze stenen spreken krijgen mensen hun wezen terug. Zij die moesten verdwijnen, verschijnen in dit herdenken’. Zij mochten het van hen lenen voor onze onthulling in Zutphen.

Na de onthulling volgde een besloten bijeenkomst in de Walburgiskerk met de nabestaanden en de initiatiefnemers.

Voor een impressie van de dag, kunt u hier de video bekijken: https://vimeo.com/576271573/9cc2fcf32f
Ook schreven zowel Contact als De Stentor een artikel over deze bijzondere en indrukwekkende dag:
Struikelen over stenen in de Schilderswijk (contactzutphen.nl)
Joodse gezinnen Zutphense Schilderswijk leven voort in gedenkstenen: ‘Ik móést vandaag op deze magische plek zijn’ | Zutphen | destentor.nl

Vooruitblik
Op zondag 10 oktober 2012 werden er twee verhalen uit hun boekje verteld in de Bibliotheek Zutphen. Naast de verhalen, is er Klezmer muziek.

Verder is het plan om ook in '22 rond april/mei rondom de herdenking nog een aantal Stolpersteine in hun buurt te gaan plaatsen. Als u hierover meer wilt weten of vragen hebt over bovenstaande, neem dan gerust contact met ons op via mail: schilderswijk75jaar@gmail.com.

Download

Het boekje is hier te downloaden.

Voorjaar 2024 kwamen de initiatiefnemers , met name Corinne Abbas samen met Leo van Gelderen met een podcast. Zij maakten de door hen zo genoemde Gesproken Stolpersteine. Hier kunt u een link vinden: https://open.spotify.com/episode/20sb23fAwkZy90Zw5oVLFP?si=HLLZ7R28Qfu3…